Kardiomiopatia przerostowa kotów (HCM)
Kardiomiopatia przerostowa (HCM) to najczęstszy rodzaj pierwotnej kardiomiopatii kotów. U kotów z HCM występuje wada w budowie miocytów mięśnia sercowego, sprawiająca, że komórki te układają się w sposób niezorganizowany zamiast w regularne, ustrukturyzowane włókna. HCM charakteryzuje się dośrodkowym przerostem i zwłóknieniem mięśnia sercowego lewej komory. To z kolei prowadzi do usztywnienia ścian komory, uniemożliwiającego prawidłowy skurcz i rozkurcz i odpowiednie napełnianie krwią komory podczas fazy rozkurczu.
Rasy kotów, u których występuje najczęściej to: Maine Coon, brytyjski krótkowłosy, szkocki zwisłouchy, amerykański krótkowłosy, perski, turecki van, syberyjski, rex, bengalski, sfinks, a także w znacznym procencie u kotów ras mieszanych. Wiek pojawienia się objawów zawiera się w przedziale od 6 miesięcy do 16 lat.
U niektórych kotów choroba ma łagodny przebieg i postępuje bardzo powoli, przez co nigdy nie prowadzi do pojawienia się objawów choroby serca, podczas gdy u innych rozwija się zdecydowanie bardziej zaawansowana choroba skutkująca zatorowością tętniczą, zastoinową niewydolnością serca (ZNS) lub nagłą śmiercią sercową. U około połowy kotów, u których rozwija się ZNS, dzieje się to pod wpływem czynnika zewnętrznego np. stresu.
Niektóre koty chorują bezobjawowo, ale u większości pacjentów występuje szmer, rytm cwałowy, duszność, omdlenia, przyśpieszony oddech w spoczynku, nagły paraliż kończyn miednicznych, nagła kulawizna kończyn piersiowych a u pozostałych pojawiają się nieswoiste objawy, takie jak ospałość, osłabienie apetytu lub wymioty.
Przy podejrzeniu pierwotnej kardiomiopatii należy zawsze wykluczyć choroby, które mogą doprowadzać do wtórnego przerostu mięśnia sercowego. U kotów z ZNS lub z podejrzeniem HCM trzeba wykonać kompleksowe badania krwi, łącznie z badaniem morfologicznym i biochemicznym. W szczególności dotyczy to kotów w średnim i starszym wieku, u których zachodzi większe ryzyko występowania chorób nerek lub nadczynności tarczycy. Choroby nerek przyczyniają się do rozwoju nadciśnienia tętniczego a nadczynność tarczycy prowadzi do wtórnego przerostu dośrodkowego mięśnia sercowego.
Do rozpoznania i sklasyfikowania kardiomiopatii potrzebne jest badanie echokardiograficzne. Wykonuje się je w celu zmierzenia grubości ścian komór, stwierdzenia zwłóknienia mięśnia sercowego, zmierzenia gradientów ciśnienia, określenia rozmiarów lewego przedsionka oraz oceny pod kątem zastoju krwi w przedsionkach i ryzyka powstania zakrzepów.
Rokowanie dla kotów z łagodną i bezobjawową chorobą jest dobre, ponieważ często latami nie odczuwają żadnych zaburzeń. Rokowanie pogarsza się, gdy u kota rozwinie się ZNS i choroba zakrzepowo-zatorowa tętnic. Czas przeżycia kotów z ZNS wynosi od 92 do 654 dni. Średni czas przeżycia kotów z HCM i chorobą zakrzepowo-zatorową tętnic zawiera się w przedziale od 61 do 184 dni.
Pamiętajmy, kardiomiopatia przerostowa kotów często przebiega bezobjawowo lub jedynym objawem jest nagła śmierć sercowa, dlatego ważne są regularne kontrole oraz badanie echokardiograficzne co 6-12 miesięcy, w zależności od stopnia zaawansowania i tempa postępowania zmian chorobowych.